نقدی برسه فیلم درباره فرقه رجوی از سیانور تا ماجرای نیبمروز

فقر _ بی عدالتی وفاصله شدید طبقاتی زمینه رشد گروه های تجزیه طلب وتروریستی 

نقدی به موضوع شناسی  سه  فیلم امکان مینا _ سیانور وماجرای نیمروز .

ارشیا ارشادی 2017/02/14  ( واکنش _123)

پیشنوشت _  نگارنده بعنوان یک پژوهشگر فرقه ها با تمرکز بر شناخت فرقه تروریستی رجوی معتقدم  از آنجا که  اقدامات ضد انسانی وضد ایرانی این گروه خشونت گرای مارکسیست اسلامی از ابتدای تاسیس تاکنون بخشی از تاریخ ایران بوده است بنابراین برای ا|گاهی رسانی به نسل تازه باید درمورد ماهیت این باند خلافکار ده ها فیلم وسریال های تلوویزیونی ساخت می شد که دراین مورد کوتاهی های فراوان شده است _  در یک سال گذشته سه فیلم سینمایی به نام های   امکان مینا _ سیانور و ماجرای نیمروز ساخته شده اند _  این سه فیلم  تنها به بخش های کوچگی از تاریخچه سراسر خو ن وجنون این فرقه آنهم بصورت الکن پرداخته شده است که گرچه قابل ارزش هستند ولیکن کافی نیستند _ درمورد گروهک موسوم به مجاهدین ( فرقه رجوی ) وتاریخچه سراسر جنایت وخیانت این گروه ازبدو تاسیس ( 1344 ) تا فروپاشی نخست ( سال 1350 ) و از زمان بازتاسیس ( اواخر سال 57 ) تا امروز موضوعات موضوعات فراوانی ومتنوعی وجود دارد که می توانند برای نسل جوان جالب وحذاب ودیدنی باشند به شرطی که فیلم نامه ها با دقت وتحقیق و موشکافی تهیه وتنظیم گردند _ نگارنده براین باور است که فیلم های سینمایی نه بطور مستقیم بل بصورت انتزاعی به این حقایق تاریخی بپر دازند برای نمو.نه می تو.ان ازبین این سه فیلم به فیلم  امکان مینا اشاره نمود که بطور غیر مستقیم به حقایقی درمورد تاریخچه این گروه مافیایی _ تروریستی اشاره می نماید 

دراین نقد وبررسی این سه فیلم ازجهت موضوعی مورد بررسی قرار می گیرند و لذا نگارنده قصد نقد تکنیکی و زیبا شناسی هنری این سه فیلم را دنبال نمی کند که نیاز به تخصص هنری دارند .

چگونه می توان تاریخچه  فرقه تروریستی رجوی را درحال حاضر تعریف نمود ؟

به نظر نگارنده ژانرهایی که می توانند دراین مورد مورد استفاده قرارگیرند عبارتند از :

یکم _ ژانرهای تاریخی  

درمورد این ژانر طبیعی است که سیبنما نمی تواند موثر ومفید باشد چراکه یک تاریخچه بیش از 30 دهه خیانت وجنایت ومزدوری را هرگز نمی توان در یک یا چند فیلم سینمایی به تصویر کشید _ ساخت چنین فیلم هایی بیشتر می توانند نگاه ایدئولوژیک وتبلیغی به یک مقطع کوتاه ازاین تاریخ بلند باشد که طبعا برای نسل جوان چندان  آگاهی تاریخی بدنبال ندارد 

برای تعریف وبررسی فعالیت های این گروه باید به سراغ  ساخت مجموعه های ده ها قسمتی تلویزیونی رفت تا ومخاطب بصورت گسترده ووسیع از ماهیت _ ایدئولوژی و فعالیت های مافیایی _ تروریستی این باند خشن ازابتدای موجودیت تاکنون آگاهی کسب نماید _ فیلم های سینمایی چون " سیانور و ماجرای نیمروز " پریدن  یک باره وسط تاریخ است ولذا ازمنظر آگاهی رسانی نتیجه چندانی ندارند ونوعی سرگرمی هیجانی درحد فیلم های " تعریف  یک حادثه " دربسترز تاریخ محسوب می شوند

دوم _ ژانرهای مستند 

گرچه در مورد فرقه رجوی تاکنون چند مستند ساخته شده ولیکن این فیلم ها به معنی واقعی در بخش " فیلم های مستند " قرار نمی گیرند وعموما " تعریف خاطره " محسوب می گردند _ اینگونه فیلم ها فاقد انسجام هستند وتدوین شده هم نیستند برای نمونه می توان از مستند " برای دخترم سمیه " _ داستان یک پایان _ هفت گناه نابخشودنی _ اسیر درزنجیر دروغ _ جنگ خاموش نام برد که هیچکدام درقالب یک مستند تاثیر گذار و ماندنی و جذاب محسوب نمی گردند .

سوم _ ژانرهای درام و اجتماعی 

این ژانر درنبود ساخت سریال های بلند  غیر ایدئولوژیک تاریخی شاید بهترین ومناسب ترین  بخش برای معرفی غیر مستقیم این گروهک تروریستی  باشد _ دراینگونه فیلم ها می توان بصورت غیر مستقیم به اثرات مخرب وجانبی فعالیت های این گروه دردهه شصت بر جامعه ایران  پرداخت و ماهیت پلید این مزدوران صدام رابرای نسل کنونی تعریف نمود _ نسل جوان امروز ایران با توجه به وجود فضای مجازی واینترنت می تواند درمورد این فرقه منفور اطلاعات زیادی کسب کند _بنابراین  بجای نقل وتعریف بخشی از تاریخچه این گروه بصورت مستقیم درقالب فیلم سینمایی بهتراست تاثیرات مضر ومخرب این گروه دردهه جنگ وخشونت وتروریسم ( دهه شصت )  در جامعه را به تصویر کشید وفیلم " امکان مینا " تاحدی دراین راستا موفق بوده است.

چهارم _ ژانرهای بدون  تعریف مشخص و حادثه نگاری 

بنظر من اینگونه ژانرهای بی تعریف مشخص  که نه مستند هستند ونه تاریخی  نوعی " حادثه نگاری " محسوب می گردند وبهیچ وجه ارزش تاریخی ندارند زیرا تماشاگر را بدون هیچ مقدمه ای وارد برهه ای از تاریخ می نمایند_ گرچه اینگونه فیلم ها برای نسل های گذشته می توانند نوعی باز آفرینی بخشی از تاریخ دریک دوره مشخص رایاد |آور گردند ولیکن برای مخاطب جوان وعام هرگز مفید و ارزشمند نیستند _ فیلم های سیانور وماجرای نیمروز رامی توان در این دسته از فیلم های " حادثه نگار " تعریف نمود که در آن هیچگونه رد پای روشنی از زمینه شناسی رخدادهای دهه شصت وجود ندارد _گرچه  فیلم های حادثه ای بهرصورت می تواند نسل جوان امروز ر اساعتی سرگرم کرده وبدنبال خود بکشاند ولیکن فاقد هرگونه ماندگاری وسئولل برانگیزری جهت جستجوگری می باشند _ فیلم های سیانور وماجرای نیمروز " دراین دسته قرارداد .

پنجم _  ژانرهای جاسوسی و تبهکاری ومزدوری 

 ازآنجا که تاریخچه فرقه تبهکار رجوی سرشاراست ازاشتغال واقدام  به جاسوسی _ تبهکاری و مزدوری برای تعریف این فرقه می توان به سراغ اینگونه ژانرها رفت و تلاش های بیش ازرسه دهه این گروهک رابطور غیر مستقیم درقالب های یاد شده تعریف وبه تصویر کشید_ سرکشیدن دراین ژانرها تا |آنجا جالب وحذاب می گردد که فیلم ها ادعای روایت تاریخی درمورد اینگروه را دنبال نکنند که درچنین صورتی اگر فیلم سینمایی به تاریخ نزدیک گردد چون قیلم در ژانر تاریخ قرارندارد نمی تواند جذاب وعامه پسند واقع گردد .

ششم _ ژانرهای طنز وکمدی 

زمینه های ساخت فیلم وسریال های کمدی وطنز نیز باتوجه به تاریخچه این فرقه مخصوصا اززمان فرار به عراق ومزدوری برای صدام نیز بسیار یافت می گردد که برای نمونه می توان از نشست های خنده دار تفتیش عقاید تحت نام  غسل هفتگی  وعملیات جاری نام برد که  اسیران فرقه مدت 30 سال است که بطور مرتب  موظف به انجام اجباری آن هستند .

بازسازی عملیات جاری توسط اعضای سابق فرقه رجوی 

>>>>  بازسازی عملیات تفتیش عقاید تخت نام " عملیات جاری "

الف _ فیلم امکان مینا 

به باور نویسنده فیلم  " امکان مینا " به کارگردانی  آقای کمال تبریزی " مهم ترین _ حذاب ترین و حقیقی ترین  فیلمی است که تاکنون درمورد تاریخچه فرقه تروریستی رجوی ساخته شده است _ این فیلم بدون اینکه ادعای نقل تاریخ را داشته باشد بدنبال اثرگزاری غیر مستقیم این گروهک تروریستی برخانواده ها واجتماع دردهه شصت می باشد _ 

درهزارتوی مناسبات فرقه تبهکاری _  تروریستی رجوی دستمایه های فراوان جهت ساخت فیلم سینمایی وجود دارد وکار آقای کمال تبریزی را می توان یک نمونه ازاین زمینه های " رفتارشناسی " این گروهک مورد تقدیر قرارداد  _ فیلم امکان مینا از فیلم نامه ای جذاب _ کارگردانی قابل تقدیر وبازی های درخشان را باخود دارد .

فیلم کامل " امکان مینا " >>>  فیلم امکان مینا برشی از تاثیرات مخرب فرقه رجوی بر اجتماع وخانواده  <<<<

سخنان ارزشمند آقای کمال تبریزری کارگردان فیلم امکان مینا 

>>>  سخنان جالب کمال تبریزی درمورد فرقه رجوی وفیلم امکان مینا

متاسفانه با اینکه فیلم ارزشمند " انتخاب مینا " در 34 امین جشنو.اره فیلم فجر کاندید 9 جایزه سیمرغ بلورین بود تنها دورشته آنهم بطور مشترک موفق به دریافت سیمرغ بلورین گردید _ رشته بهترین چهره پردازی سعید ملکان برای فیلم های ابد ویکروز وامکان مینا _ همچنین سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن فیلم تعلق گرفت به محمدرضا علیقلی  بخاطر فیلمم های امکان مینا و دختر _  درحقیقت فیلم خوب امکان مینا درمجموع دو نیمه سیمرغ بلورین گرفت که می شود یک سیمرغ !

نمره بنده به این فیلم بعنوان جستجوگر ومنتقد 15 از 20 می باشد .

ب _ فیلم سیانور 

مقدمه ای بر پیش زمینه های  فیلم سیانور 

فیلم سینمایی سیانور هم بدون تعریف است ودرهیچیک از ژانرهای سینمایی جای نمی گیرد وبهمین دلیل می توان آنرا در ژانر حادثه نگاری تعریف کرد که ظاهرا سعی دارد درکنار تعریف یک داستان به بر هه ای از تاریخ کروهگ تروریستی موسوم به مجاهدین بپر دازد دوره ایکه به " تغییر ایدئولوژیک " معروف شده است _ بنابر مستندات تاریخی این گروه درسال 1344 تاسیبس ودر سال 1350 متلاشی گردید _ ساواک از سال 48 توانسته بود درداخل این گروه حدود 80 نفره مارکسیستی _ اسلامی نفوذ نماید و بهمین دلیل تادوسال آنها  را زیر نظر داشت ودر سال 50 دریک اقدام گسترده موفق شد دست کم 65 نفر ازاعضای اصلی این گروهک را دستگیر نماید _ از 15 نفر باقی تعداد 5 نفر ازجمله بدیع زادگان ازاعضای اصلی راهم مسعود رجوی معدوم لود داد وکروکی محل اختفای اورا کشید که در نتیجه ازکل گروه حدود 10 نفر توانستند جان سالم بدرببرند _ این ده نفرازجمله جوانی به نام رضا رضایی وتقی شهرام بودند _ رضایی هم دردرگیری کشته شد _ اصولا درضربه 1350 این گروهک تروریستی کاملا ازهم پاشید وعموما محاکمه وبه زندان محکوم شده وسران اصلی هم اعدام گردیدند _ کشمکش بین بقایای این گروه اما درجریان بود مجید شریف واقفی ورضا رضایی درزمره کسانی بودند که برسر مارکسیست ویا مارکسیست اسلامی بودن گروه درگیر شدند که شریف واقفی که وزنه اسلامی گروه را سنگین تر می پنداشت توسط باند تقی شهرام به قتل رسید وچنین شد که مارکسیست ها عملا رهبری بقایای گروه رابدست گرفته ودرسال 1354 با انتشار بیانیه ای اعلام کردند که گروه موسوم به مجاهدین اصولا یک سازمان مارکسیستی می باشد _ آنها تغییراتی نیز درآرم گروه داده واسلام زدایی نمودند _ 

دراینکه ایدئولوژی گروه ازابتدا هم تلفیقی بود هیچ تردیدی باقی نیست وکتاب اقتصاد به زبان ساده که درزمره کتاب های آموزشی این گروه بود بهترین مد عاست _ گرچه طیف مغلوب ودرزندان قرارگرفته تلاش کردند گروه مارکسیست های گروه را "اپورتونیست " بخوانند _  بنابراین کسانی که تلاش می کنند این گروه تروریستی را مسلمان وشیعه بخوانند تاریخ را تحریف می نمایند _ سران ظاهرا مسلمان این گروه بارها وبارها اعلام کرده ونوشتند : مارکسیست واسلام مکمل یکدیگرند وبرای فهم هریک باید ازدیگری بهره گرفت ( ؟ ! ) 

بهرروی ایدئولوژی این گروه ازابتدای تاسیس ودرهردودوره 44/50 و 57 به بعد ترکیبی از مارکسیسم _ مائو ئیسم _ استالینیسم ووو با پوشش وبرداشت هایی از بخش هایی از کتب اسلامی وشیعی بوده وهست .

فیلم سیانور درحقیقت به موضوع تغغیر ایدئولوژیک گروه ومسائل پیرامون آن می پردازد ولی از آنجا که اینگونه " حادثه نگاری ها " خود بخود هیچگونه جذابیتی ندارد یک قصه نیمه عاشقانه را هم ضمیمه می کند تا باعث حذب تماشاگرگردد

گرچه سرک کشیدن به بخشی از تاریخ ایران درقالب فیلم سیانور بخودی خود یک تلاش مفید است ولیکن از آنجا که این فیلم فاقد زمینه شناسی است وفیلمی در ژانر تاریخی  محسوب نمی شود بنابراین کوچکترین ارزش تاریخی ندارد ولذا می تواند دربهترین برداشت یک فیلم " حادثه ای " با اشاره گنگی به تاریخ تلقی نمود _ ساخت اینگونه فیلم ها بی شک برای نسل جستجوگر امروز کوچکترین  نه تنها " آگاهی تاریخی " به همراه ندارد بلکه قادر به تعریف تاریخچه این گروه تروریستی حتی دراندازه های اشارات مبهم نیز نیست _ بااین همه باید از همه عوامل سازنده این فیلم بخاطر این مقدمه ورود به این پروسه سپاسگزار بود .

نمره بنده بعنوان منتقد وجستجوگر به این فیلم 11 از 20 می باشد . پ _  فیلم ماجرای نیمروز 

فیلم ماجرای نیمروز راهم باید دردسته فیلم هایی چون سیانور قرارداد چراکه این فیلم هم به بخش هایی ازتاریخچه فرقه رجوی از 30 خرداد 60  ( آغاز مبارزه مسلحانه ) تا 19 بهمن 60  تسخیر پایگاه اصلی ومرکز فرماندهی عملیات تروریستی درخانه تیمی درشمال تهران منطقه زعفرانیه می پردازد  .

با توجه به توضیحاتی که دربالا اشاره شد اینگونه فیلم ها گرچه برداشت هایی از تاریخ سراسر جنایت وخیانت این گروهک تروریستی است اما چون فاقد زمینه شناختی است نمی توان آنرا در ژانر فیلم های تاریخی دسته بندی کرد _ البته هضم وفهم اینگونه فیلم ها برای نسل گذشته آسان است ولی درمقابل  نسل  جوانان امروز که چندان خاطره ای ازآن دوران ندارد ده ها سئوال قرار می گیرد ازجمله این که " تظاهرات 30 خرداد چند هزار هوادار فرقه رجوی آنهم درزمان خاص وویژه جنگی چگونه وچرا انجام شده ؟_ این تروریست ها اسلحه از کجا آورده اند ؟

نقش بنی صدر رئیس جمهور وقت دراین میان چیست ؟ ووو 

نسل جوان امروز شاید کم تر از غارت پادگان ها وکلانتری ها توسط عوامل گروهک های تروریستی و مخفی کردن اسلحه ومهمات آگاهی داشته باشد _  شاید نداند که مسئولین دراواخرسال 57 و58 به همه سارقان اسلحه ومهمات هشدار وفرصت دادند تا اسلحه های سرقت شده را عودت دهند وآنها نه تنها چنین دستوراتی را رعایت نکردند بلکه با حرص وولع درپی خرید وجمع آوری ومخفی کردن اسلحه ومهمات بودند. 

درحقیقت توصیف منافق صرف نظر از بار مذهبی آن معنایی جز دورویی ندارد _ فرقه رجوی درحالیکه بارها وبارها از آقای خمینی بعنوان رهبر وزعیم و  .. نام می برد درهمان حال مشغول جمع آوری اسلحه ومهمات بود و هرگز به سفارش وتوصیه ایشان گوش نکرد و این معنایی به جز دورویی ونفاق ندارد 

به باور نویسنده اگر قرار است تاریخچه سرشار از جنایت وخیانت این مزدوران صدام را به تصویر بکشیم یا  باید به سراغ ساختن سریال های ده ها قسمتی برویم  ویا موضوعات انتزاعی وبرداشت های مقطعی _ داستانی از تاریخچه این گروهک را فراهم کنیم  فیلم هایی چون "  انتخاب مینا " تاحدودی می توانند بعنوان الگو قرار گیرند 

فیلم ماجرای نیمروز گرچه برشی از توصیف تاریخچه این گروهک محسوب می گردد وباارزش است ولیکن هرگز نمی توان آنرا در ژانر تاریخ دسته بندی کرد _ نگاه ایدئولوژیک به ماجرا ها یکی دیگر از نقاط ضعف فیلم است 

چه بخواهیم ویا نه تاریخچه 35 ساله این گروهک ( دوره دوم ) بخشی از تاریخ معاصرایران است _ تاریخی خونین که به کشته شدن دست کم 16000 نفر از مردم ما توسط این مزدوران ضد ایران وایرانی شکل گرفته است _ بنلابراین هم سکوت دراین مورد نادرست است وهم وقتی سخنی می گوئیم بهتراست اقدام ما به همراه زمینه شناختی ماجرا باشد _ برای پرداختن به تاریخچه این گروهک مزدور دست کم باید از اواخرسال 1357 و حمله هواداران این گروهک ها به پائدگان ها ومراکز نظامی وسرقت اسلحه ومهمات آغاز کنیم تا دست کم بیننده نسل جوان آگاه گردد که اینها چگونه وچرا مسلح شدند وهدف آنها ازاین اقدامات چه بود ؟ 

نسل جوان باید بداند " طاهر احمد زاده " که بود وچرا وقتی به استانداری خراسان درسال 58 منصوب شد ده ها مسلسل یوزی ومهمات " دراختیار گروهک تروریستی موسوم به مجاهدین قرارداد وووو

پس بدون زمینه شناختی و تعریف گذشته این گرو.ه ساختن فیلم هایی چون " ماجرای نیمروز " هیچ کمکی به آگاهی نسل جوان درمورد حوادث دهه اول جمهوری اسلامی نمی کند .

درهمن جا لازم است از کلیه  دست اندرکاران ساخت این فیلم  سپاسگزاری نمایم .نمره بنده بعنوان بیننده _ منتقد وجستجوگر  به این فیلم 12 از 20 می باشد 

پیشنهاد _  برای شناخت ماهیت وتاریخچه گروهک تروریستی موسوم به مجاهدین ( فرقه رجوی ) بهتراست درابتدا بجاست تا سرفصل هارا تقسیم بندی کرده و بنابرهمین تفکیک سریال  وفیلم بسازیم 

1 _ دوره پیدایش وعلل تاسیس  سال 1344 تا 1350 و 1354  ( با اشاره کامل اقدامات تروریستی این گروه )

2 _ دوره بازتاسیس ازابتدای سال 1358 تا ضربه نابود کننده وجود این گرو.هک درایران ( بهمن 1360 )

3 _ دوره انتقال فرار رجوی _ بنی صدر وانتقال مرکزیت فرماندهی ترور ازایران به فرانسه ( سال 60 تا 65 )

4 _ دوره اخراج رجوی از فرانسه وانتقال به عراق برای مزردوری صدام ازسال 65 تا 92 وسقوط قلعه مخوف اشرف 

5 _ سرانجام فروپاشی این گرو.هگ  ومرگ سرکرده آن سال 92 بدین سو 

توضیح اینکه ماجراهای 20 ساله حکومت رهبر معدوم فر قه در قلعه مخوف اشرف می تواند دستمایه چندین فیلم وسریال شود

ارشیا ارشادی پژوهشگر فرقه ها وگروه های تروریستی درایران معاصر

2017/02/14